Trước thềm Hội nghị Trung ương 4 của ĐCSTQ sắp diễn ra, cuộc đấu đá nội bộ trong quân đội Trung Quốc đang gia tăng, khiến dư luận đặc biệt quan tâm đến xu hướng tương lai của Quân đội ĐCSTQ. Trong chương trình trước, chúng tôi đã phân tích chi tiết về tin đồn nội bộ ĐCSTQ bắt đầu thảo luận về việc quân đội phi chính trị hóa (quân đội quốc gia). Trong chương trình này, chúng ta sẽ tập trung vào một chủ đề khác liên quan đến quân đội ĐCSTQ: Liệu quân đội Trung Quốc có tấn công Đài Loan không?
Sự Tăng Trưởng Sức Mạnh Quân Sự Trung Quốc và Tham Vọng Toàn Cầu của Tập Cận Bình
Sự phát triển sức mạnh quân sự của ĐCSTQ luôn là mối đe dọa lớn nhất mà Đài Loan phải đối mặt, đặc biệt là trong những năm 2010, khi Tập Cận Bình bắt đầu nắm quyền, đây là giai đoạn đặc biệt mà kinh tế và quân sự Trung Quốc tăng trưởng nhanh chóng.
Sau khi gia nhập WTO năm 2001, ĐCSTQ đã lợi dụng lỗ hổng của hệ thống toàn cầu hóa, thông qua thương mại không công bằng và đánh cắp công nghệ, đạt được sự phát triển nhanh chóng trong các lĩnh vực kinh tế, khoa học công nghệ và trang bị quân sự.
Năm 2010, kinh tế Trung Quốc vượt qua Nhật Bản trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Đồng thời, sự phát triển trang bị hải quân và không quân của ĐCSTQ cũng đã vượt qua giai đoạn giới thiệu, tiêu hóa và hấp thụ kéo dài gần 20 năm kể từ những năm 90, và bắt đầu bước vào giai đoạn tăng trưởng nhanh chủ yếu dựa vào đổi mới tự chủ.
Về Hải quân, bắt đầu từ những năm 2010, các tàu khu trục Type 052D và Type 055 được trang bị radar mảng pha và hệ thống phóng thẳng đứng đã được hạ thủy hàng loạt, giúp đạt được khả năng phòng không khu vực và tác chiến viễn dương. Bốn chiếc tàu tấn công đổ bộ Type 075 (40.000 tấn) đã được đưa vào phục vụ. Hải quân ĐCSTQ đã bước vào kỷ nguyên đa tàu sân bay từ con số không. Về số lượng tàu chiến, Hải quân ĐCSTQ đã vượt qua Mỹ, xếp thứ hai toàn cầu về sức mạnh tổng hợp.
Về Không quân, từ những năm 2010 đến nay, các máy bay chiến đấu tàng hình J-20 và J-35 đã liên tiếp được đưa vào phục vụ, biến ĐCSTQ trở thành quốc gia thứ hai trên thế giới (sau Mỹ) sở hữu đồng thời hai loại máy bay chiến đấu tàng hình. Ngoài ra, các máy bay quân sự khác như tiêm kích hạng nặng đa năng J-16, tiêm kích chủ lực thế hệ mới J-10C, máy bay ném bom tầm trung-xa H-6K, máy bay vận tải lớn Y-20, máy bay cảnh báo sớm thế hệ thứ ba KJ-500 cũng lần lượt được biên chế trong giai đoạn này. Các loại máy bay cảnh báo sớm, tác chiến điện tử và tiếp dầu của Không quân ĐCSTQ cũng dần hoàn thiện, hình thành khả năng tác chiến hệ thống.
Tổng quan, sức mạnh quân sự của ĐCSTQ chỉ đứng sau Mỹ, là cường quốc quân sự thứ hai toàn cầu. Ngay tại “sân nhà”, hải quân và không quân ĐCSTQ đã có đủ sức mạnh để cạnh tranh với quân đội Mỹ.
Cùng với sự tăng trưởng nhanh chóng của kinh tế và quân sự, trong nội bộ chính quyền ĐCSTQ, Tập Cận Bình cũng đã hoàn thành quá trình tái cấu trúc quyền lực từ phân quyền thời Đặng Tiểu Bình sang tập trung quyền lực cao độ. Điều này khiến tham vọng cá nhân của Tập Cận Bình bành trướng cực độ, và thống nhất Đài Loan bằng vũ lực trở thành mục tiêu chính trị lớn nhất của ông ta. Tại Đại hội 20, Tập Cận Bình đã đạt được cục diện “Tập gia quân” thống nhất thiên hạ, quyền lực của ông ta đạt đến đỉnh cao.
Nếu cơ cấu quyền lực này tiếp tục duy trì, thì việc Tập Cận Bình thống nhất Đài Loan bằng vũ lực sẽ là một sự kiện được định trước.
Tuy nhiên, từ sau Hội nghị Trung ương 3 vào tháng 7 năm ngoái, chính trường ĐCSTQ bắt đầu xuất hiện những dấu hiệu “phi Tập Cận Bình hóa”, và tin đồn Tập Cận Bình bị Trương Hựu Hiệp đoạt quân quyền bắt đầu lan truyền.
Từ đầu năm nay, tin đồn về việc các thân tín của Tập Cận Bình trong Quân ủy là Miêu Hoa và Hà Vệ Đông lần lượt “ngã ngựa” đã khiến nhiều nhà quan sát tin rằng Tập Cận Bình đã mất quân quyền, và Trương Hựu Hiệp đang tiếp tục thanh trừng Tập gia quân trong quân đội.
Trong cuộc duyệt binh ngày 3 tháng 9 vừa qua, Trương Hựu Hiệp đã ngồi cùng hàng với các lãnh đạo cấp quốc gia đã nghỉ hưu, được cho là đã nhận đãi ngộ cấp á-quốc gia (chuẩn chính quốc cấp), điều này càng củng cố tin đồn Trương Hựu Hiệp đang nắm quyền kiểm soát quân đội.
Nếu Tập Cận Bình đã mất quân quyền, liệu quân đội ĐCSTQ có còn tiếp tục đường lối chiến lược thống nhất Đài Loan bằng vũ lực hay không? Đây là câu hỏi được quan tâm nhất.
Cảnh Báo của Diêu Thành: Trương Hựu Hiệp Có Thể Tăng Tốc Thống Nhất Đài Loan Bằng Vũ Lực
Ngày 13 tháng 9, Diêu Thành (姚诚), cựu Tham mưu Trung tá Bộ Tư lệnh Hải quân ĐCSTQ, đã cảnh báo trên kênh YouTube của mình rằng, sau khi Trương Hựu Hiệp nắm quyền, ông ta sẽ đẩy nhanh tốc độ thống nhất Đài Loan bằng vũ lực. Diêu Thành nói, mong muốn thống nhất Đài Loan bằng vũ lực của Trương Hựu Hiệp thậm chí còn mạnh mẽ hơn Tập Cận Bình, bởi vì Trương Hựu Hiệp là một quân nhân thực thụ, từ một chiến sĩ cơ sở, thông qua chiến tranh và quân công đã thăng tiến đến vị trí hiện tại. Nếu Trương Hựu Hiệp thống nhất được Đài Loan, đối với một quân nhân, đó sẽ là quân công lớn nhất; hơn nữa, Trương Hựu Hiệp cũng đã lớn tuổi, điều này càng khiến ông ta mong muốn lập công trong thời gian nắm quân quyền. Do đó, Diêu Thành kết luận rằng Đài Loan đang gặp nguy hiểm.
Diêu Thành còn lập luận rằng sức mạnh quân sự của ĐCSTQ đã vượt qua mức trung bình toàn cầu, đạt đến mức 1.5 (chỉ sau Mỹ), để chứng minh rằng quân đội Mỹ sẽ không can thiệp khi ĐCSTQ thống nhất Đài Loan bằng vũ lực.
Về phương thức thống nhất Đài Loan bằng vũ lực, Diêu Thành cho biết chủ yếu là thông qua phong tỏa để cắt đứt nguồn cung cấp năng lượng của Đài Loan, gây ra hỗn loạn trong xã hội Đài Loan, đồng thời tiến hành tiêu diệt mục tiêu (như phá hủy các cơ sở quân sự như radar).
Diêu Thành nói, sự phát triển của công nghệ quân sự đã làm thay đổi lớn phương tiện đổ bộ hiện đại. ĐCSTQ có thể đổ bộ ở mọi nơi trên Đài Loan bằng trực thăng, không còn bị giới hạn bởi điều kiện địa lý bãi biển.
Quan Điểm Phản Đối: Trương Hựu Hiệp Ưu Tiên Cải Cách Quân Đội, Không Đủ Sức Phát Động Chiến Tranh Bên Ngoài
Cảnh báo của Diêu Thành phản ánh mối lo ngại của dư luận về khả năng quân đội ĐCSTQ trong thời kỳ hậu Tập Cận Bình có thể tiếp tục tấn công Đài Loan. Tuy nhiên, cũng có một quan điểm hoàn toàn trái ngược.
Quan điểm này cho rằng, Trương Hựu Hiệp và những người khác đang điều chỉnh chính sách bá quyền thời Tập Cận Bình, thận trọng hơn về mặt quân sự, tránh gây ra xung đột quân sự.
Blogger YouTube “Người Thường Trong Tường” (墙内普通人) cũng giữ quan điểm này trong chương trình ngày 14 tháng 9 của mình. Ông nói, sau khi Tập Cận Bình đột quỵ ngã xuống tại Hội nghị Trung ương 3 năm ngoái, Trương Hựu Hiệp đã hành động nhanh chóng, liên hệ với các lão thành ĐCSTQ thông qua Lưu Nguyên để kiểm soát quân đội, sau đó liên tiếp bắt giữ Miêu Hoa và Hà Vệ Đông. Tập Cận Bình đã nhiều lần phản công, dẫn đến cái chết sớm của cựu Phó Chủ tịch Quân ủy Hứa Kỳ Lượng và việc cựu Phó Chủ tịch Quân ủy Phạm Trường Long bị điều tra. Lần phản công gần đây nhất là việc Tập Cận Bình dự định cố ý gây ra sự cố ở Biển Đông và phát động chiến tranh với Philippines.
Sự cố mà “Người Thường Trong Tường” đề cập là vụ va chạm giữa tàu chiến ĐCSTQ và tàu cảnh sát biển ĐCSTQ xảy ra tại vùng biển bãi cạn Scarborough (Hoàng Nham) vào ngày 11 tháng 8 năm nay.
Lúc đó, một tàu cảnh sát biển ĐCSTQ đang truy đuổi một tàu tuần tra của Philippines. Tàu tuần tra này thuộc Hải quân Philippines. Nếu tàu cảnh sát biển ĐCSTQ va chạm với tàu Hải quân Philippines và gây ra cái chết của quân nhân Philippines, điều đó sẽ được coi là hành vi chiến tranh, gây ra một loạt phản ứng dây chuyền quân sự.
Trong quá trình truy đuổi, một tàu khu trục Type 052D của Hải quân ĐCSTQ đột ngột rẽ trái đi ngang qua phía trước tàu cảnh sát biển ĐCSTQ. Tàu cảnh sát biển không kịp tránh, mũi tàu đã va vào tàu khu trục 052D, gây hư hỏng nghiêm trọng phần đầu tàu cảnh sát biển và mất khả năng điều khiển.
Thời điểm đó, nhiều phương tiện truyền thông chỉ tập trung vào khả năng phối hợp giữa Hải quân và Cảnh sát biển ĐCSTQ, nhưng “Người Thường Trong Tường” đã chỉ ra trong chương trình ngày 14 tháng 9 rằng, sự thật của vụ việc này là thế lực của Tập Cận Bình đã thao túng tàu cảnh sát biển cố gắng khiêu khích quân đội nước ngoài nhằm khơi mào chiến tranh, còn Hải quân do Trương Hựu Hiệp kiểm soát đã cố tình va chạm với tàu cảnh sát biển. Đây không phải là lỗi vận hành, mà là để răn đe tàu cảnh sát biển.
“Người Thường Trong Tường” cho biết, lúc đó tàu khu trục của Hạm đội Nam Hải đã ra hiệu cho tàu cảnh sát biển từ bỏ việc truy đuổi tàu tuần tra Philippines, nhưng Cảnh sát biển ĐCSTQ chống lệnh và phớt lờ. Cuối cùng, tàu khu trục Hải quân ĐCSTQ buộc phải chặn đầu tàu cảnh sát biển với tốc độ cao, gây ra vụ va chạm làm một người chết và hai người bị thương bên phía Cảnh sát biển. Sự thật của vụ việc này đã được thông báo mật trong nội bộ quân đội ĐCSTQ.
“Người Thường Trong Tường” nói, công việc chính hiện nay của Trương Hựu Hiệp và Lưu Nguyên là khôi phục chức năng của Quân ủy Trung ương, từng bước khôi phục thiết lập Bốn Tổng Bộ (Tổng Tham mưu, Tổng Chính trị, Tổng Hậu cần, Tổng Trang bị), và bãi bỏ chế độ Chủ tịch Quân ủy chịu trách nhiệm—cơ chế méo mó được Tập Cận Bình thiết kế để kiểm soát quân quyền.
Theo quan điểm của “Người Thường Trong Tường”, sau khi nắm quyền kiểm soát quân đội, việc đầu tiên Trương Hựu Hiệp cần làm là tái cơ cấu quân đội, bao gồm bãi bỏ Năm Chiến khu do Tập Cận Bình thiết lập và khôi phục Bảy Đại Quân khu ban đầu. Quân đội ĐCSTQ cần tiến hành chỉnh đốn và thanh lý tàn dư của Tập Cận Bình trên diện rộng, nên không có sức lực để tiến hành chiến tranh bên ngoài.
Cơ Cấu Quyền Lực Hậu Tập Cận Bình Giảm Nguy Cơ Chiến Tranh Đài Loan
Mặt khác, xét từ đặc điểm cơ cấu quyền lực cấp cao của ĐCSTQ trong thời kỳ hậu Tập Cận Bình, Trương Hựu Hiệp cũng khó có thể phát động chiến tranh Đài Loan.
Nếu những tin đồn hiện tại là đúng, Trương Hựu Hiệp kiểm soát quân quyền, trong khi chính quyền ĐCSTQ sẽ dần nằm trong tay Uông Dương và Hồ Xuân Hoa (được sự ủng hộ của các lão thành như Hồ Cẩm Đào và Ôn Gia Bảo), thì hệ thống quyền lực tối cao của ĐCSTQ sẽ hình thành một cấu trúc kiềm chế lẫn nhau giữa Đảng, Chính quyền và Quân đội. Tức là, Trương Hựu Hiệp chỉ là tổng tư lệnh quân đội cao nhất, chứ không thể nắm quyền chính quyền. Mà một sự kiện quốc gia trọng đại như phát động chiến tranh, nhất định phải do người nắm quyền chính quyền quyết định.
Điều này khác với thời Đặng Tiểu Bình. Khi Đặng Tiểu Bình phát động chiến tranh chống Việt Nam vào tháng 2 năm 1979, ông ta đồng thời giữ các chức vụ phó cao nhất của Đảng, Chính quyền và Quân đội, bao gồm Phó Chủ tịch Đảng, Phó Chủ tịch Quân ủy và Phó Thủ tướng Quốc vụ viện. Mặc dù các chức vụ chính đều do Hoa Quốc Phong nắm giữ, nhưng sau Hội nghị Trung ương 3 khóa 11 năm 1978, Hoa Quốc Phong đã mất quyền lực thực tế, quyền lực tối cao đều nằm trong tay Đặng Tiểu Bình.
Còn tình hình hiện tại là, nếu Tập Cận Bình mất quyền, quyền lực tối cao sẽ bị phân tán trong tay nhiều người khác nhau, Trương Hựu Hiệp không thể một mình nắm giữ quyền lực tối cao. Cơ cấu quyền lực phân tán này cũng sẽ có lợi hơn cho việc kiến tạo hòa bình, thay vì làm tăng nguy cơ chiến tranh.
Phái Hiến Chính và Phái Trung Hoa Dân Quốc Trong Nội Bộ ĐCSTQ
Còn một yếu tố quan trọng không thể bỏ qua, đó là trong nội bộ ĐCSTQ, luôn tồn tại những lực lượng lý trí khao khát Hiến chính Đài Loan.
Những người này chủ yếu xuất hiện trong giới tri thức, phái cải cách trong hệ thống và một số cán bộ cấp cao. Họ tin rằng chế độ dân chủ và kinh nghiệm hiến chính của Đài Loan là một tài liệu tham khảo tốt nhất cho sự chuyển đổi chính trị tương lai của Trung Quốc. Họ phản đối tấn công Đài Loan bằng vũ lực, lo sợ rằng một khi chiến tranh Eo biển Đài Loan nổ ra, không chỉ hủy hoại tự do của Đài Loan, mà còn chặt đứt yếu tố kích hoạt bên ngoài tốt nhất cho sự chuyển đổi hòa bình của đại lục.
Khi Tập Cận Bình mất quyền, những tiếng nói này có khả năng sẽ nhận được không gian lớn hơn, thậm chí phát huy ảnh hưởng thực chất hơn đối với quan hệ hai bờ eo biển trong tương lai. Đối với họ, việc giữ lại một Đài Loan tự do cho dân tộc Trung Hoa có giá trị lịch sử hơn nhiều so với việc sáp nhập Đài Loan.
Vào ngày 31 tháng 7 năm nay, doanh nhân Thượng Hải Hồ Lực Nhậm đã công bố một bức thư được cho là thư tay của Lý Khắc Cường để lại cho nhân dân Đài Loan trước khi qua đời. Trong thư, Lý Khắc Cường bày tỏ sự phản đối thống nhất Đài Loan bằng vũ lực, và xin lỗi nhân dân Đài Loan vì không có khả năng ngăn chặn chính sách vũ lực của Tập Cận Bình.
Nếu bức thư này là thật, thì Lý Khắc Cường thuộc về lực lượng lý trí này. Nói lùi một bước, ngay cả khi bức thư này là do ai đó giả mạo nhân danh Lý Khắc Cường, thì nội dung của nó cũng phản ánh chân thực tiếng nói lý trí này trong nội bộ ĐCSTQ.
Ngoài ra, ở Trung Quốc đại lục còn tồn tại lực lượng phái Trung Hoa Dân Quốc. Lực lượng này không chỉ phản đối tấn công Đài Loan bằng vũ lực, mà còn cho rằng nên giải thể ĐCSTQ, khôi phục quốc hiệu Trung Hoa Dân Quốc và chế độ hiến chính ở đại lục. Khi đó, hai bờ eo biển cùng thuộc về Trung Hoa Dân Quốc, cùng sử dụng một Hiến pháp. Việc thống nhất thông qua đàm phán hòa bình sẽ trở nên hợp lý, hoàn toàn không cần đến quân đội.
Khi Tập Cận Bình mất quyền, và cơ cấu quyền lực của ĐCSTQ được tái bố trí, nhiều tiếng nói lý trí sẽ được giải phóng theo nhiều cách khác nhau và sẽ trở thành yếu tố then chốt ảnh hưởng đến xu hướng chính trị tương lai của Trung Quốc.
Kết Luận
Kính gửi quý vị khán giả, chúng ta có thể thấy rằng, trong thời kỳ hậu Tập Cận Bình, nội bộ ĐCSTQ không phải là một khối sắt. Ngoài phái cứng rắn trong quân đội, còn có những lực lượng lý trí như phái Hiến chính và phái Trung Hoa Dân Quốc. Họ phản đối tấn công Đài Loan bằng vũ lực, chủ trương học hỏi kinh nghiệm dân chủ và hiến chính của Đài Loan, để lại cơ hội cho sự chuyển đổi tương lai của Trung Quốc đại lục.
Với sự nới lỏng của cục diện quyền lực, những tiếng nói này đang dần nổi lên, và có khả năng tạo ra ảnh hưởng thực chất đối với quan hệ hai bờ eo biển trong tương lai. Đài Loan không chỉ là tâm điểm của xung đột quân sự, mà còn có thể trở thành tấm gương cho sự chuyển đổi chính trị của Trung Quốc.
Tương lai Trung Quốc sẽ đi theo hướng mạo hiểm quân sự, hay chuyển đổi hiến chính? Điều này không chỉ liên quan đến an nguy của Eo biển Đài Loan, mà còn thu hút sự chú ý của toàn cầu. Mời quý vị tiếp tục theo dõi 《Tiêu điểm Kỷ Nguyên》, chúng tôi sẽ cập nhật những diễn biến mới nhất và mang đến phân tích chuyên sâu cho quý vị.
Đội ngũ sản xuất của “Tiêu điểm Kỷ nguyên”